Vitaliteit en persoonlijk energie management.
In mijn blog over persoonlijk energie management gaf ik al aan dat op het moment veel wordt geschreven over vitaliteit en duurzame inzetbaarheid. In dit blog wil ik het hebben over vitaliteit. Wat is vitaliteit en wat hebben vitaliteit en persoonlijke energie management met elkaar te maken.
Wat is vitaliteit?
In dit blog ga ik uit van de definitie: energie om te leven, levenskracht.
Dit is de definitie uit de Vandale. Er zijn verschillende definities en omschrijvingen voor vitaliteit en het is best lastig om ‘de juiste’ definitie of omschrijving uit te kiezen. Naar mijn idee valt onder bovenstaande definitie alles wat benoemd wordt in andere definities en omschrijvingen.
Zoals bij persoonlijk energie management heeft vitaliteit te maken met lichaam, geest emoties en spiritualiteit/zingeving. Gezonde voeding, beweging, slaap, rust, sociale contacten, omgaan met stress, je omgeving, je omstandigheden. Dit zijn een paar zaken die met vitaliteit te maken hebben. Kortom alles wat met het leven te maken heeft. Paul Wormer benoemt bij vitaliteit gezond leven en je eigen spoor volgen. Je eigen spoor volgen heeft te maken met dicht bij jezelf blijven en authenticiteit.
Vitaliteit komt nu vaak ter sprake als men het over werk en duurzame inzetbaarheid heeft. Natuurlijk is het op iedereen van toepassing! Of je nu werkt of niet. Vitaliteit speelt bij iedereen. Ik zou zelfs duurzame inzetbaarheid van toepassing willen laten zijn op iedereen. Het zou toch mooi zijn als iedereen bezig kan zijn met duurzame inzetbaarheid. Of dat nu voor werk is, vrijwilligerswerk of gewoon voor zichzelf of voor zijn of haar gezin.
Andere omschrijvingen van vitaliteit:
Om een beeld te geven volgen hieronder nog enkele definities:
- In de flyer ‘Hoe vitaal is Nederland?’, over de Nederlandse Vitaliteitsmeter ontwikkeld
door TNO en RIVM staat een door hen opgestelde omschrijving van vitaliteit:
“Vitaliteit omvat de dimensies energie, motivatie en veerkracht, waarbij energie wordt
gekenmerkt door zich energiek voelen, motivatie door doelen te stellen in het leven
en moeite te doen om deze te behalen, en veerkracht door het vermogen om met de
dagelijkse problemen en uitdagingen van het leven om te gaan”.
- Schaufeli en Bakker (2007) komen met de volgende omschrijving voor vitaliteit:
”energiek, veerkrachtig, fit en onvermoeibaar, door kunnen werken met een groot
doorzettingsvermogen.”
Schaufeli en Bakker hebben veel onderzoek gedaan naar onder andere mentale
energie en burn-out.
Wat is persoonlijk energie management?
Persoonlijk energie management is het beheren van de energie die past bij jouw unieke persoon.
In het kort heeft persoonlijk energie management te maken met het kijken hoe je het beste gebruik kunt maken van wat voor jou werkt. Het gaat over inzicht krijgen in wat energie kost en wat energie oplevert. Het gaat over waarden, bewustwording, prioriteren, keuzes maken, positieve ervaringen, kunnen genieten en gedragsverandering. Voor jezelf zorgen op het gebied van lichaam, geest, emoties en spiritualiteit/zingeving. Meer informatie is te vinden in mijn blog over persoonlijk energie management.
Wat hebben vitaliteit en persoonlijk energie management met elkaar te maken?
Ik zou bijna zeggen: wat niet? Misschien is het wel hetzelfde?! In mijn blog over persoonlijk energie management schrijf ik het volgende:
“Persoonlijk energie management is belangrijk omdat het invloed heeft op je welbevinden, je welzijn. Het is een samenspel van lichaam, geest, emoties en spiritualiteit/zingeving, waarbij het voor jezelf zorgen op deze gebieden van belang is. Alleen voor het lichaam zorgen werkt niet, zoals het ook niet werkt om te zorgen voor maar 1 van de andere gebieden
Persoonlijk energie management helpt bij het zo optimaal mogelijk functioneren binnen je mogelijkheden. Het draagt bij aan je gevoel van voldoening, tevredenheid, productiviteit, veerkracht en vitaliteit|levenskracht”.
Door je bezig te houden met persoonlijk energie management, ben je vooral bezig met het beheren van je persoonlijke energie. Onder andere energie voor balans en harmonie in je leven en voor balans en harmonie tussen werk en privé.
Vitaliteit is energie om te leven, levenskracht. Persoonlijk energie management is het beheren van je persoonlijke energie. Met persoonlijk energie management zorg je ervoor dat je de energie hebt, die nodig is om te leven.
Wat je zelf kunt doen om je vitaliteit te vergroten of je vitaliteit te onderhouden, is aandacht te besteden aan onder andere:
- gezond eten
- voldoende beweging
- slaap
- rust
- sociale contacten aangaan en onderhouden
- omgaan met stress
- zorgen voor balans tussen werk en privé
- zingeving
- ……
Hierbij is het ook weer van belang om te zoeken wat voor jou werkt.
Vitaliteit en gezondheid:
Gezondheid is een term die vaak genoemd wordt als men het over vitaliteit heeft. Echter vitaliteit en gezondheid zijn niet hetzelfde. Zo gezond mogelijk leven heeft wel alles te maken met vitaliteit. Het draagt eraan bij om je vitaliteit te vergroten.
De uitspraak dat een vitale medewerker gezond is, klopt dus niet altijd. Je hoeft niet gezond te zijn om vitaal te zijn. En een goede gezondheid betekent niet meteen dat je vitaal bent. Een goede gezondheid kan bijdragen aan een grotere vitaliteit. Gezond of niet gezond, voor vitaliteit moet je wat doen!
Let wel: er zijn omstandigheden waarin het niet makkelijk is om gezond te leven. Dit kan zijn van onvoldoende financiële middelen hebben om gezonde voeding te kopen tot onvoldoende slaap krijgen doordat je wakker wordt gehouden door je kind (eren).
Vitaliteit en leeftijd:
Hier geldt eigenlijk hetzelfde als met gezondheid. Er zijn vitale ouderen en minder vitale ouderen, zoals er ook vitale jongeren en minder vitale jongeren zijn. Het hangt dus helemaal af van hoe gezond je leeft en hoe in balans of in harmonie je bent in de zin van lichaam, geest, emoties en zingeving|spiritualiteit.
Dat een ouder persoon misschien minder actief is op bepaalde vlakken, hoeft niks te zeggen over diens vitaliteit. Het kan een keuze zijn en helemaal passen bij de fase in je leven. Als iemand misschien minder gaat werken, kan dit liggen aan het feit dat iemand meer tijd wil doorbrengen met kleinkinderen.
Aan de andere kant heeft een jongere persoon misschien niet de vitaliteit die je zou verwachten. Dit kan aan veel verschillende zaken, situaties en omstandigheden liggen.
Vitaliteit en realiteit:
Het is niet reëel om ervan uit te gaan dat als je vitaal bent en altijd aan je vitaliteit werkt je altijd energiek, veerkrachtig en gemotiveerd bent. Je kunt je ook een dag of een moment minder vitaal voelen. Minder energiek en minder gemotiveerd.
Je voelt je niet altijd vitaal, energiek, veerkrachtig. Ik ben nog nooit iemand tegen gekomen waar het altijd goed mee gaat, waar altijd alles goed mee gaat. Bij iedereen gebeurt wel eens iets wat impact heeft. Dat is heel normaal en hoort bij het leven.
Vitaliteit bij bedrijven en vitaliteitsmanagement:
Naast dat men spreekt over vitaliteit bij mensen, heeft men het ook over vitaliteit bij bedrijven en vitaliteitsmanagement.
- Vitaliteit bij bedrijven komt eigenlijk op hetzelfde neer als vitaliteit bij mensen. De
energie en levenskracht van een bedrijf.
- Vitaliteitsmanagement gaat over hoe een bedrijf haar medewerkers vitaal houdt met
het oog op duurzame inzetbaarheid.
Vitaliteit en werk:
Vaak wordt geschreven dat vitale medewerkers gezond zijn, volop energie hebben en tevens gemotiveerd zijn om productief te kunnen werken. Ze zijn veerkrachtig, gefocust en werken efficiënt. En ze hebben ook nog plezier in hun werk.
Hierbij geldt ook dat een vitale medewerker niet altijd, zijn hele werkbare leven elke dag dezelfde mate van vitaliteit heeft. Een werkgever moet reëel in zijn verwachtingen zijn. Een werknemer trouwens ook!
Natuurlijk is er wel wat voor te zeggen om als werkgever vitale werknemers in dienst te willen hebben. Wat levert vitaliteit op? Onder andere een medewerker met meer energie, meer betrokkenheid, meer focus en veerkracht. Een werknemer die met meer plezier naar het werk komt, efficiënter werkt, minder fouten maakt, een hogere productiviteit heeft, een lager verzuim heeft, etc.
Hoe krijg je vitale(re) werknemers? Dat is voer voor een ander blog.
Hier wel een paar punten waar ik aan moet denken als ik het heb over vitaliteit en werk.
De verantwoordelijkheid ligt naar mijn mening zowel bij de medewerker als de werkgever. De werkgever heeft de verantwoordelijkheid om de mogelijkheden te bieden wat betreft vitaliteit. Hier bedoel ik bijvoorbeeld goede werkomstandigheden mee, maar ook bijvoorbeeld de mogelijkheid tot sporten, persoonlijke ontwikkeling of coaching. De werknemer heeft de verantwoordelijkheid om van de mogelijkheden gebruik te maken of om bijvoorbeeld mee te denken in mogelijkheden en oplossingen. Ook om bijvoorbeeld aan de bel te trekken als het niet meer gaat.
Opmerkingen:
- Als iemand langdurig onder stress staat, dan maakt deze persoon misschien niet de juiste keuzes en inschattingen. Iemand zal misschien niet aan de bel trekken, terwijl het steeds minder goed met iemand gaat. Ook kunnen afspraken vergeten worden, waardoor iemand misschien niet geïnteresseerd overkomt.
- Iedere werknemer is anders. Niet iedere werknemer heeft dezelfde tools om met een situatie om te gaan
- Er wordt vaak een verschil gemaakt tussen stress op de werkvloer (verantwoordelijkheid van de werkgever) en stress in de thuissituatie (verantwoordelijkheid van de werknemer. Hoe dan ook …. het gaat om dezelfde persoon. Het één beïnvloedt het ander. Als er alleen stress op het werk is, werkt dit door in de thuissituatie en andersom.
- Vanuit de werkgever niet alleen insteken op sporten, yoga, mindfulness en een fietsplan. Ook kijken of en wat er nog meer speelt bij een werknemer. En dan aandacht besteden aan het dieper liggende probleem. Sporten is goed en misschien wil de medewerker dit graag, maar als alleenstaande ouder is dit misschien moeilijk te regelen. Of een medewerker is heel enthousiast en gemotiveerd. Neemt alles qua taken en projecten aan. Gaat gezellig mee sporten en naar de yoga. En raakt langzaam de balans kwijt. Volgens mij kunnen leidinggevenden en managers hier een grote rol in spelen.
- Van beide kanten aandacht voor elkaar en je in kunnen leven in de ander zou al heel veel helpen. En dan zoeken naar wat werkt voor beide kanten.
- Het zou mooi zijn als werkgever en werknemer samen zouden werken, elkaar zouden helpen. Af een toe eens in elkaars schoenen gaan staan en zouden communiceren. Volgens mij wil men in essentie hetzelfde (enkele uitzonderingen daargelaten). De werknemer wil vitaal zijn, met plezier naar zijn werk gaan en thuis plezier hebben en genieten. De werkgever wil dat de werknemer vitaal is en met plezier naar zijn werk komt. Voor beide partijen kan het wat opleveren. Een win-win situatie. Ik ben me er trouwens van bewust dat de realiteit binnen veel instellingen en bedrijven ver van die win-win situatie verwijderd zijn. Maar….oh wat zou het toch mooi zijn als het zou lukken!
Ik had nog een stuk over vitaliteit en duurzame inzetbaarheid willen schrijven, maar ik denk dat dit blog dan te lang gaat worden (het is al aan de lange kant). Ik kom er in een ander blog op terug. Ook zal ik nog een blog schrijven over hoe je vitale(re) werknemers krijgt.
